1957 yılında Kayseri'de doğdu. İlk ve orta öğrenimini Kayseri'de tamamladı. Daha sonra Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektronik Mühendisliği Bölümü'nü kazandı. O günkü siyasi şartlar ve öğrenci olayları nedeniyle okulu bıraktı. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne girdi. Buradan mezun olduktan sonra, avukatlık sınavını Kayseri Adliyesi'nde yaptı. Tekstil üzerine yapılan aile şirketinin başına geçti. 1994'e kadar Tekstil Ticareti ile iştigal etti.

1980 sonrasında 10 yıl kadar sosyal amaçlı vakıf ve derneklerin kurulmasında görev aldı. Kayseri'de ilk şevk faaliyeti, öğrencilere karşılıksız burslar ve kış aylarında yatacak fonu gibi faaliyetlerin içinde bulundu.

27 Mart 1994 mahalli seçimlerinde Melikgazi Belediye Başkanlığı'nı kazandı. 23 Haziran 1998 tarihinde Büyükşehir Belediye Meclisi'nde yapılan seçimle Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na getirildi. 18 Nisan 1999 yerel seçimlerinde yeniden Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı oldu.

28 Mart 2004 yerel seçimlerinde Türkiye rekoru kırarak, 3. kez Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na seçildi. Bu süreçte geliştirildi. 'Kayseri Modeli Belediyecilik' ile Türkiye'ye örnek oldu. Ayrıca Erciyes Dağı'nda hayata geçirilen 'Erciyes Kayak Merkezi' projesi ile Türkiye'nin en büyük kayak merkezini kurdu.

29 Mart 2009 yerel seçimlerinde 4. kez, 30 Mart 2014 seçimlerinde ise 5. kez aday olup, çok yüksek oylarla yeniden Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na seçildi. Büyükşehir, il, ilçe ve belde belediyelerinden, bünyesinde tarihi eserler bulunan şehirlerin oluşturduğu 500 kadar üyesi olan Tarihi Kentler Birliği'nin 2004-2011 yılları arasında 7 yıl başkanlığını yaptı. TKB'nin yurtçuğunda ve yurtdışında kurumsal kimlik kazanmasında ve yurt dışında birçok ödül almasında büyük katkısı olmuştur.

10 Şubat 2015 tarihinde Büyükşehir Belediye Başkanlığı'ndan istifa etti ve AK Parti'den milletvekili adayı oldu. 7 Haziran 2015 tarihinde yapılan genel seçimlerde, 25. Dönem Kayseri Milletvekili seçildi. 12 Eylül 2015 tarihinde yapılan AK Parti Olağan Büyük Kongresi'nin ardından yenilenen parti vitrininde AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Yerel Yönetimler Başkanı olarak yer aldı.

1 Kasım 2015 tarihinde yenilenen genel seçimlerde, yeniden Kayseri Milletvekili olarak seçildi ve 26. Dönem Kayseri Milletvekili oldu. 24 Mayıs 2016'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tezkeresiyle, 65. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanı'nda Başkan Vekili olarak görev yaptı. 18 Şubat 2017 tarihinde yapılan AK Parti Olağanüstü Büyük Kongresi'nde yeniden Genel Başkan Yardımcısı ve Yerel Yönetimler Başkanı olarak AK Parti yönetiminde tekerrür eden görev aldı. 24 Mart 2021 tarihinde yapılan AK Parti 7. Olağan Büyük Kongresi'nin ardından AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Yerel Yönetimler Başkanı olarak AK Parti yönetiminde tekerrür eden görev aldı.

5 Haziran 2023'te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tezkeresiyle Türkiye Yüzyılı'nda (çevre, şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nda ikinci kez bakan koltuğuna oturdu. Deprem bölgesinin yeniden imarında büyük görevler üstlenen ve aktif şekilde hayata veda etti.

2024 yılında, Kayseri'de Haseki Eğitim ve Kültür Vakfı'nı kurdu. Kayseri başta olmak üzere ülkemizin yetişmiş insan gücüne katkı sağlamak amacıyla eğitim, kültür ve manevi gelişim alanlarında faaliyet göstermek için kurduğu bu vakıf ile de önem veriyor. Dirayetli ve toplumsal sorumluluk bilincine yetişmelerine katkıda bulunmaya bu günde vakıf ile Kayseri'nin ve ülkemizin geleceğine yön verecek, ilim ve irfan sahibi nesiller yetiştirmek için sürdürülebilir projeler hayata geçirmeyi hedefliyor.

Kendisi gibi avukat olan Neşe Şampul Özhaseki ile evli olan Mehmet Özhaseki'nin; Elif, Enes, Merve ve Zeynep adında 4 çocuğu vardır. Özhaseki, İngilizce ve Arapça bilmektedir.